Wielosił błękitny

Polemonium caeruleum L.Polemonium_caeruleum

Występuje w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej.

W Polsce występuje na rozproszonych stanowiskach, głównie na niżu: na Pomorzu Zachodnim i Wschodnim, Podlasiu, na Lubelszczyźnie i w Puszczy Białowieskiej. 

Bylina osiągająca wysokość 20-120 cm. Jest to jedna z najwcześniejszych naszych roślin wiosennych, rozpoczyna wegetację na przedwiośniu, gdy występują jeszcze nocne przymrozki i nawraca zima.

 Występuje tylko na wilgotnych siedliskach. Kwiaty są przedprątne i zapylane przez błonkówki, lub samopylne. Kwitną od czerwca do sierpnia. Roślina miododajna.

Roślina objęta ochroną gatunkową. Liczba stanowisk zmniejsza się z powodu melioracji terenów. Wzięta pod ochronę gatunkową od 1983 r. Wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin – gatunek narażony na wymarcie uprawiany jako roślina ozdobna i roślina lecznicza. Po raz pierwszy został wprowadzony do uprawy w Bułgarii i na terenie byłego ZSRR.

 Kłącze i korzenie. Zawierają trójterpenowe saponiny, kwasy organiczne, olejki eteryczne, żywice, tłuszcze, białka,skrobię, flawonoidy, kumarynę.

Działanie : wykrztuśne, uspokajające, obniżające ciśnienie krwi, przyspieszające jej krzepnięcie, a także zmniejszające poziomcholesterolu. W postaci wywarów, naparów, nalewek używany jest do leczenia schorzeń dróg oddechowych, choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, przy drgawkach, nerwicach, padaczce. Stwierdzono, że bardzo pomaga przy zmęczeniu wiosennym, apatiach,astenii i zwiększa odporność na choroby. W celu uniknięcia drażniącego na układ pokarmowy działania saponin, spożywa się go po jedzeniu. Preparaty wielosiłu mogą bezpiecznie być stosowane przez długi czas.