Gryka zwyczajna

Fagopyrum sagittatum Moench

Fagopyrum esculentum

Roślina jednoroczna występująca w klimacie umiarkowanym. Pochodzi ze wschodniej i środkowej Azji. W Polsce jest gatunkiem uprawianym, czasami przejściowo dziczejącym.
W lecznictwie wykorzystywane jest ziele gryki pozyskiwane w czasie kwitnienia oraz ziarna (orzeszki). Pędy gryki lub same liście używane są w niektórych rejonach Azji jako jarzyna. Liście gryki stosuje się w leczeniu żylaków nadciśnienia tętniczego, krwawień z nosa i przewodu pokarmowego, a przede wszystkim dla wzmocnienia naczyń włosowatych. Orzeszki gryczane jako takie nie posiadają wartości leczniczej, ale za to poważną wartość dietetyczną.

Spożywanie kaszy gryczanej lub używanie w kuchni gryczanej mąki jest korzystne dla organizmu człowieka, kasze dostarczają bowiem wielu niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania składników.
Odpady z przerobu "ziarna" (łuski i pył) są cennym dodatkiem do pasz. Plewy i słoma wartością pokarmową zbliżone są do zbóż jarych, ale nie wolno ich używać do skarmiania białych zwierząt, u których powoduje tzw. gryczaną wysypkę (ziele gryki zawiera naftodiantron, czynnik powodujący uczulenie na światło (fagopiryzm)). Zjadana przez zwierzęta o białej lub pstrej sierści wywołuje u nich pod wpływem słońca zapalenie skóry.

Ziele gryki wchodzi w skład mieszanek ziołowych usprawniających układ krążenia.
Suche łęty gryczane w czasie spalania wydzielają duże ilości dymu, co wykorzystuje się w sadownictwie do zadymiania kwitnących sadów w okresach wiosennych przymrozków.
Grykę wykorzystuje się w Polsce jako materiał do produkcji kaszy gryczanej, kaszy krakowskiej i płatków gryczanych. W Indiach traktowana jest jako zboże chlebowe, w Chinach i Japonii mąka gryczana jest podstawową mąką lub dodatkiem do produkcji makaronów.
Jest cenną rośliną miododajną – może dać 60 – 100 kg pożytku z 1 ha.