Urzet barwierski

Isatis tinctoria L.

Isatis tinctoria L._1

Pochodzi z obszarów stepowych południowo-wschodniej części Europy, z Kaukazu, Azji Mniejszej. Obecnie występuje w prawie całej Europie, przeważnie jako zdziczały z upraw. Występuje także w Algierii i Maroku. Status gatunku we florze Polski: kenofit, efemerofit, w stanie dzikim jest w Polsce bardzo rzadki.
Roślina dwuletnia. Kwitnie od maja do lipca.

Siedlisko:

Przydroża, kamieniołomy, nasypy, winnice, suche murawy, miejsca ruderalne na glebach wapiennych, bogatych w azot.
Jest jedną z najstarszych znanych ludziom roślin barwierskich. Urzet został sprowadzony do Europy już w starożytności
ze względu na dużą zawartość niebieskiego barwnika indygo, który pozyskuje się z liści. Fermentujący barwnik wytwarza odrażający zapach. Z tego też względu angielska królowa Elżbieta I zakazała uprawy urzetu barwierskiego w odległości 5 mil od swoich pałaców.
Roślina miododajna.
Źródło glukobrassicyny ( jedzenie warzyw obfitujących w glukobrassicynę zmniejsza ryzyko nowotworów).

Zawiera około 20 razy więcej tego związku niż brokuły.
Jest uprawiany jako roślina ozdobna. Ozdobne są nie tylko kwitnące rośliny, ale również pędy z owocami zwisającymi na cieniutkich szypułkach. Używany bywa do suchych bukietów.
Nazwa gatunkowa tinctoria w łacinie znaczy barwiący, farbujący.
Celtyccy wojownicy wyciągiem z urzetu barwili sobie na niebiesko twarze i ciała.
W 60 r. n.e. Boadicea (czyli zwycięska) – królowa Icenów żyjących we wschodniej Anglii, poprowadziła swoje wojska do walki z Rzymianami całkowicie rozebrana, pomalowana tylko na niebiesko barwnikiem uzyskanym z urzetu barwierskiego.