Origanum vulgare L.
Inne nazwy: oregano, dziki majeranek, macierduszka, duszka, macierzyca.
Roślina wieloletnia pochodząca z Europy południowej. Występuje w strefie umiarkowanej Europy i Azji. Zawleczono ją także do Ameryki Północnej.
Gatunek znany był już w starożytności jako lek na ukąszenia jadowitych zwierząt. W średniowieczu wierzono, iż lebiodka chroni przed czarami i chorobami, a także zapewnia wzajemność w miłości. Dawniej liście lebiodki używane były jako namiastka herbaty oraz stanowiły dodatek aromatyzujący do tytoniu. Z kwiatów otrzymywano pomarańczowy barwnik do wełny, zaś z ziela – barwnik czarny.
W lecznictwie ludowym używana jest jako środek uspokajający i przeciwskurczowy. Ziele używane jest przy bólach głowy, jako środek napotny, pobudzający apetyt oraz do kąpieli wzmacniających i w leczeniu reumatyzmu.
Ziele lebiodki jest składnikiem mieszanek ziołowych wspomagających proces trawienia, stosowanych w leczeniu miażdżycy.
Obecnie ziele lebiodki najczęściej stosuje się jako przyprawę kuchenną do potraw z pomidorów, oberżyny, cukini oraz do pizzy, mięsa duszonego, zapiekanek, zup i sałatek.
Lebiodka znalazła również zastosowanie przy wyrobie win i wódek gatunkowych oraz likierów.
Lebiodka zalecana jest do nasadzeń w ogródkach pszczelarskich, gdyż jest wybitnie miododajnym gatunkiem o małych wymaganiach glebowych. Kwiaty nadają się do kompozycji w suchych bukietach.