Agrostemma githago L.
Pochodzi z zachodniej i środkowej Azji, Europy i Afryki Północnej. Dawniej pospolity, obecnie coraz rzadszy. Archeofit przywleczony do Polski jeszcze w czasach przedhistorycznych.
Roślina silnie trująca. Cała roślina jest trująca, zarówno dla ludzi, jak i koni, bydła i świń. Mąka z domieszką zmielonego kąkolu jest gorzka i trująca. Objawami zatrucia są: podrażnienie błon śluzowych, bóle głowy i mdłości, przyspieszenie tętna i paraliż mięśni oddechowych.
Roślina lecznicza.
Zawiera: w zielu saponiny (gitagenina) i kwas agrostemowy; w nasionach ponadto znajduje się związek sterydowy stigmasterol.
Działanie i zastosowanie: Napar przygotowuje się z 1 łyżki stołowej ususzonego ziela i 1 szklanki wrzącej wody (parzyć pod przykryciem 15-20 minut) i używa do przymoczek na krosty, wysypki, egzemy, a także do przemywania drobnych zranień i otarć naskórka.
UWAGA: ponieważ roślina jest toksyczna wolno się nią leczyć wyłącznie za wiedzą i zgodą lekarza!
W związku z postępem w zakresie ochrony roślin (zwalczania chwastów) gatunki takie jak kąkol spotykane są w wielu rejonach coraz rzadziej. W celu zachowania różnorodności biologicznej zakładane są dla ginących gatunków chwastów (w Polsce los podobny do kąkola spotyka np. miłka letniego) specjalne ogródki chwastów.