Gentiana lutea L.
Roślina wieloletnia występująca w górach południowej i środkowej Europy oraz na Kaukazie. W Alpach jest rośliną pospolitą. W Polsce nie udokumentowano jej występowania. Dziko rośnie wyłącznie w pasmie Karpat Wschodnich. Gdzieniegdzie uprawia się ją dla potrzeb przemysłu farmaceutycznego. Jednak jej uprawa jest bardzo trudna, dlatego większość używanego w Polsce surowca pochodzi z importu z krajów, w których jest pospolita i nie podlega ochronie prawnej ( głównie Albania ). Rośnie na górskich zboczach, pastwiskach, na mokrych łąkach.
Własności lecznicze goryczki odkrył starożytny lekarz Gentius. Surowiec zielarski stanowi kłącze oraz korzeń.
Jest on bardzo gorzki i zawiera kilka związków chemicznych o działaniu leczniczym. Substancje goryczkowe zawarte w korzeniu drażnią kubki smakowe na języku, pobudzają wydzielanie soków żołądkowych, śliny, żółci, przy czym działanie to jest tym silniejsze, im bardziej chory jest układ pokarmowy. Pomaga przy nadkwasocie i niedokwasocie, braku apetytu, zaburzeniach trawienia, działa też ogólnie wzmacniająco na organizm. Używa się jej przed jedzeniem, w postaci odwaru lub spirytusowej nalewki, można też spożywać mielone korzenie (w ilości nie większej, niż na czubku noża). Często wchodzi w skład różnych mieszanek ziołowych i lekarstw. Preparaty z goryczki nie mogą być używane przez cierpiących na chorobę wrzodową żołądka.
Goryczka żółta używana jest w krajach alpejskich jako jeden z dodatków smakowych do produkcji niektórych wódek i wina wermut.