Cornus mas L.
Inne nazwy: dereń właściwy.
Pochodzi ze środkowej i południowo-wschodniej Europy i zachodniej Azji, jest uprawiany w wielu krajach świata. W Polsce tylko uprawiany. W swoim naturalnym środowisku rośnie w zaroślach i na zalesionych stokach rejonów o łagodnym klimacie. Kwitnie przed rozwojem liści, od marca do kwietnia.
Ma działanie antyseptyczne, pomaga zwłaszcza w utrzymaniu higieny ustnej. Obłupana z kory gałązka kwitnącego derenia, pogryziona na końcu jest skutecznym środkiem do czyszczenia zębów.
Jest u nas uprawiany jako roślina ozdobna. Ma ozdobny wygląd w marcu i kwietniu, kiedy kwitnie, a także na jesieni, kiedy pojawiają się jego owoce. Stosowany również na wysokie żywopłoty. Krzew o skromnych wymaganiach, który dobrze się czuje na słońcu i w półcieniu, znosi gleby wapienne, susze i zanieczyszczone powietrze. W cieniu owocuje słabo i ma luźniejszy pokrój.
Owoce są jadalne na surowo. Robi się też z nich marmoladę, dżem, nalewki, napary, nadzienie do cukierków i wypalankę w Czechach zwaną Drienkovica a w Niemczech Dirndlbrand.
Z drewna wyrabiane były koła zębate, jest doskonałe do toczenia.